İttihat ve Terakki - İlber Ortaylı & Erol Şadi Erdinç (Notlarım kısım 3)(Özet12)

Talat Paşa

Talat Paşa’nın çevresindeki birkaç kişi ve Beyaz atına binmiş Enver Paşa, hükümeti Edirne'yi Bulgarlara verme niyetinde oldukları için deviriyorlar.

Enver Paşa

Nazım Paşa’ya sadaret teklif etmişlerdir ancak baskında tepki verince Yakup Cemil vuruyor.

Yakup Cemil: tipik bir fedai. Kafkasya’ya gönderilen 2000 kişilik Teşkilatı Mahsusa ya başkanlık etmiştir. Ardahan ve Batum‘u işgal etmiştir. İhtiyat zabiti yani binbaşıdır.

Yakup Cemil

O dönemki Bâb-ı Âli binası bugünkü İstanbul Valiliğidir.

Bu olay ilk hükümeti düşürme eylemidir.

Bâb-ı Âli Baskını 23 Ocak 1913

Mahmut Şevket Paşa’nın üzerinde Mitralyöz bulunan arabası günümüzde askeri müzededir.

Mahmut Şevket Paşa öldürülünce Sait Halim Paşa önce vekaletname ertesi günü de asaleten kabilenin başına getiriliyor. Artık İttihat Terakki doğrudan hakimiyete geçiyor.

Mahmut Şevket Paşa

Sait Halim Paşa

İttihat ve Terakki'nin ilk önce merkezi umumisi var oturumu yönetecek yönetecek kişi ilk önce gizli oyla seçiliyor. Fıkralaştıktan sonra başkan ve yönetim kurulu seçiliyor.

Türkiye Büyük Millet Meclisinin Ankara’da ilk toplandığı yer İttihat ve Terakki ki kulübüdür.

Enver Paşa Almanya’da Ateşe Militerlik yapmıştır bu dönemde Alman sanayine hayran olmuştur.

İngiltere’ye para verip alamadığımız iki tane gemi var Sultan Osman-ı Evvel ve Reşadiye. İngiltere bize bunları teslim etmiyor ancak Almanya iki tane gemi gönderiyor bunların adı Goeben ve Breslau.

Gemilerin amirali Karadeniz’de manevra yapma bahanesiyle Rus topraklarını bombalıyor Rusya bize savaş açıyor.

Savaş sırasında Enver Paşa Harbiye Nazırı ve Başkumandan, Cemal Paşa ise Bahriye Nazırı ve 4.Ordu kumandanı.

Ahmed Cemâl Paşa (6 Mayıs 1872, Midilli - 21 Temmuz 1922, Tiflis)

Cemal Paşa Mısır üzerinden ulaşıp Süveyş kanalına gidiyor. İngilizler, toplara hareket imkanı veren bir raylı sistem yapmışlar bizim askerimiz ise suya hasret o dönemde.

İttihatçılar İmparatorluğu’nun bölünmesinden korkuyorlar İngiltere, Fransa ve Rusya bloğuna girmek istiyorlar hatta ve hatta Almanya bile Osmanlıyı en başta istemiyor.

Marne cephesinde olup bitenlerden sonra Almanya’nın matah bir şey olmadığı anlaşıldı.

İttihat ve Terakki 1915’te Türkçülük hareketi başlatır ve büyük Turan hayalini kurarlar.

Avrasya'daki Türklerin dağılımı.

Turancılık, tüm Ural-Altay kavimlerinin birliğini savunan siyasi görüş. İlk olarak Macarlar, Finler, Estonlar ve Rusya içindeki Fin-Ugor kavimleri ile beraber Tunguzlar, Moğollar ve Türklerin bir araya getirilmesi olarak ortaya çıkmıştır. Ancak Ziya Gökalp Turancılığın Macarları, Moğolları, Tunguzları, Finuvaları içine alan bir kavimler karması olmadığı görüşünü belirtmiştir.

Teşkilat-ı Mahsusa, İstanbul’u korumakla yükümlü bir kuruluştur. Ermeni tehciri ile ilgili çok önemli çalışmalar yapıyor Harbiye Nezareti’ne bağlı kalıyorlar.

Ermeniler, Rus ordusunda asker yolluyorlar. Fransa, Fransa üniforması altında ölmüş Ermeniler için bir anıt dikmiştir.

Amerikalıların tarihinde müthiş bir yüzeysel bakışlar var adam Yahudidir ama Yahudi Holokostunu bilmez.

İngilizler Ermeni tehcirini Almanların yaptırdığını söyler ki bu doğrudur.

İttihat ve Terakki’ye kim zarar verirse para ya da ölümle cezalandırılır.

İttihatçılar arasında hırsızlık olmaz eğer biri hırsızlık yapar ise onun en yakın arkadaşı öldürmekle sorumludur.

Tüm genç subaylar fedaidir ve fedailik gönüllülük esasına dayanıyordu ve fedai olan ölümü baştan kabul eder.

Talat Paşa: Almanya’da bir Ermeni cani tarafından öldürüldü. Ve Almanya hükümeti serbest bıraktı. Ayakkabısının altı delikti

Cemal Paşa: Erivan'da Rus gizli Servisi tarafından öldürüldü.

Enver Paşa: Tacikistan’da Ruslara karşı savaşırken öldü.

Zamanın aydınlarının hepsi İtthatcıydı. İttihat ve Terakki tek kurtuluş yoluydu.

Mustafa Kemal

Ziya Gökalp’in Doğru Yol’u CHP’nin programının izahıdır. Türkleşmek, İslamlaşmak, muhasırlaşmak İttihat ve terakkinin ideolojinin yazmıştır. Bunu Türkçülüğün esasları takip etmiştir.

Yusuf Akçura'da Türkçülüğü savunmuştur ama İttihat ve Terakki ona fazla yüz vermemiştir.

İzmir suikast girişimi davasında Terakkiperver Cumhuriyet fıkrasının sivil kurucuları idam ediliyor (Kazım Karabekir'in Partisi)

Ankara’da asılanlar:

Doktor Nazım, Ardahan Mebusu Hilmi, Yahudi kökenli Osmanlı siyasetçisi Cavid ve Nail

Bu idamların gerçekleştiği 1926’dan itibaren İttihat ve Terakki artık yoktur. Ve ertesi sene ise Atatürk Nutuk’u okur bu Cumhuriyetin bildirgesidir.

İttihatçılarda kesinlikle hırsız yoktur. Mesela Kara Kemal’in elinde cemiyete ait milyonlar var ay sonunda parası bitiyor cemiyetin parası yerine arkadaşlarından borç alıyor.

Kara Kemal İttihatçıların en önemlilerinden biridir. Milli mücadele sırasında karakol teşkilatı kurup Anadolu'ya cephane ve subay akışı sağlanmıştır. İzmir SUİKAST davasında mahkum olunca intihar etmiştir.

Osmanlı’da masonluk etkin olmadığı için ittihatçılar Abdülhamit‘e karşı toplantılarını rahat yapabilmek için mason localarında yapmışlardır mason locasına kayıtlı olanlar: Talat Paşa, maliye nazırı Cavit bey, Şeyhülislam Hayri efendidir.

O dönemde masonlukla korkunç bir dayanışma var üyelerini hep önemli yerlere getirdi o zamanları mason olabilmek için mesleğin zirvesinde olmak gerekiyordu.

İttihat ve Terakki 1918 yılının kasım ayında fesh ediliyor.

Almanya Berlin Bağdat demir yolunun imtiyazını alıyor. Almanya demir yolunun geçtiği yerlerde maden arama hakkına sahiptir.

Müjik: Rus köylülerine denir. 1861 yılına kadar köle idiler. Üstündeki toprakla birlikte alınıp satılırlardı.

Komitacı: siyasi bir amaca ulaşmak için silahlı mücadele yapan gizli topluluk veya örgüte bağlı kimse.

Jurnal: bir kimseyle ilgili, yetkililere gizli verilen kovalama, kötüleme yazısı.

Kovlamak: dedikodu etmek.

Nizamname: tüzük

Tüzük: bir kurumun veya kuruluşun tutacağı yolu veya uygulayıcı hükümleri süresini gösteren maddelerin hepsi nizamname.

Holokost: soykırım

Meşveret dergisi.: 1895’te Ahmet rızanın kurduğu dergidir.

Adem-i Merkeziyetçi: devlet merkezinin gücünü azaltarak yerel yönetimlerin yetkilerinin artırılmasını savunan görüş

Sadaret: Osmanlı’da Başbakanlık